12 lipca 1943 roku Niemcy spacyfikowali polską wieś Michniów leżącą w województwie świętokrzyskim. W czasie akcji zginęło co najmniej 204 mieszkańców wsi (102 mężczyzn, 54 kobiety i 48 dzieci w wieku od 9 dni do 15 lat), w większości spalonych żywcem. Dziewięć osób zostało aresztowanych i wywiezionych do obozu KL Auschwitz. Ponadto 18 kobiet zostało wysłanych na roboty przymusowe do Rzeszy. Cała wieś została doszczętnie spalona.
Od 2017 roku 12 lipca obchodzimy nowe święto państwowe „Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej”. W okresie II wojny światowej Niemcy w podobny sposób jak w Michniowie spacyfikowali 817 polskich wsi. O tych zbrodniach świadczą zbiorowe mogiły, krzyże i przydrożne tabliczki, przypominające dramatyczny czas. Polskie wsie były bazą dla działających grup partyzanckich i dla Polskiego Państwa Podziemnego. To wywoływało wściekłość niemieckich okupantów, którzy w reakcji dokonywali okrutnych, masowych zbrodni na niewinnych mieszkańcach wsi.
Obecnie w Michniowe umiejscowione jest Mauzoleum, którego głównym celem jest zachowanie pamięci o 817 wsi.
Ze względu na znajdujący się na terenie Mauzoleum zbiorowy grób pomordowanych mieszkańców Michniowa, jest to jednocześnie miejsce pamięci narodowej. 12 lipca w Michniowie odbyły się uroczystości upamiętniające tragedię polskiej wsi, w których wzięli udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych.
Martyrologia wsi jest kolejnym elementem przypominania zbrodni dokonanych na narodzie polskim podczas wojny. W czasach, kiedy tak łatwo niektórzy mylą katów z ofiarami, my mamy obowiązek pamiętać ówczesne wydarzenia. I w sposób godny i honorowy czcić nasze ofiary. A pacyfikowane tereny znajdowały się w całym kraju. I w całym kraju należy pamiętać o bohaterstwie mieszkańców polskich wsi. Bo to właśnie cywile padali najczęściej ofiarami terroru niemieckiego. I nie możemy o tym zapominać. Niegdyś Święty Jan Paweł II mówił: „Świat powinien wiedzieć, ile nas Polaków kosztowało prawo do swojego miejsca na ziemi”. I dziś te słowa są mottem Mauzoleum w Michniowie.
W czasie wakacyjnych i nie tylko wędrówek trzeba odwiedzić to miejsce i dać świadectwo pamięci. A wszelkich informacji na temat męczeństwa polskiej wsi w czasie II wojny światowej można odszukać na stronie: martyrologiawsipolskich.pl. Tam też jest dostępna interaktywna mapa z zaznaczonymi miejscami po spacyfikowanych przez Niemców wsiach w czasie II wojny światowej.
Artur Czapliński
Autor pochodzi z Płońska. Jest działaczem społecznym, nauczycielem Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego w Płońsku, radnym Rady Powiatu Płońskiego, przewodniczącym komisji zakładowej NSZZ Solidarność SOSW Płońsk i przewodniczącym Zespołu Kształcenia Specjalnego w Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność Region Płock. Sekretarz zarządu Powiatowego Komitetu Prawa i Sprawiedliwości w Płońsku.
W roku 2015 był członkiem ministerialnego zespołu do spraw przygotowania zmian w kształceniu specjalnym przy ministrze edukacji narodowej.
Jest wolontariuszem Biura Pomocy i Interwencji Prawnej „Duda Pomoc”. Popularyzuje historię północnego Mazowsza.
Jest twórcą portalu internetowego Płońska Prawica. Swoje felietony publikuje m.in. na płońskich, przasnyskich i ciechanowskich portalach. Od maja br. współpracuje z portalem „Nasza Mława”.
