Po 1203 dniach wraca normalność

Stan zagrożenia epidemicznego z powodu SARS-CoV-2 – który wprowadzono w Polsce 14 marca 2020 r. – jeszcze tego roku (1 lipca) ma zostać całkowicie zniesiony. Po 1203 dniach wraca normalność. Należy jednocześnie pamiętać, że w okresie od 20 marca 2020 do 16 maja 2022 zamiast niego obowiązywał bardziej restrykcyjny stan epidemii. Wiąże się to ze zmianami dla pracowników i pracodawców, jak powrót obowiązkowych regularnych badań lekarskich. 

Po 1203 dniach wraca normalność

Rząd przedstawił plan na zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce, który ma wejść w życie 1 lipca 2023 roku. Projekt rozporządzenia opublikowano na stronach Rządowego Centrum Legislacji we wtorek 2 maja.

To spowoduje duże zmiany na rynku pracy, takie jak powrót obowiązkowych regularnych badań lekarskich dla pracowników. Wcześniej 7 kwietnia 2023 w Kodeksie Pracy uregulowano kwestię pracy zdalnej, która dotychczas była możliwa na podstawie przepisów stanu zagrożenia epidemicznego.

Warto przypomnieć, że podczas trwania stanu zagrożenia epidemicznego oraz przez trzy miesiące po jego odwołaniu pracodawca ma prawo polecić pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej (w wielu firmach nadal opiera się to na tej regulacji). W takim przypadku praca zdalna jest dozwolona nawet jeśli nie został jeszcze opracowany regulamin dotyczący pracy zdalnej, lub nie zostało zawarte porozumienie z pracownikami w sprawie zasad pracy zdalnej.

Zgodnie z ustawą covidową, obowiązek przeprowadzania okresowych badań medycyny pracy dla pracowników został zawieszony. Jednak gdy rozporządzenie znoszące stan zagrożenia epidemicznego wejdzie w życie, firmy będą musiały wykonać zaległe badania w ciągu 180 dni. Podczas epidemii badania te nie były wymagane, ale teraz pracodawcy będą musieli ponownie zająć się tym obowiązkiem.

Inną ważną zmianą była zwiększenie liczby dni urlopowych dla honorowych dawców krwi do dwóch dni płatnych. Ta kwestia została już wprowadzona do systemu prawnego.

W okresie stanu zagrożenia epidemicznego i epidemii obowiązywały specjalne zasady dotyczące legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce, w tym pobytu Ukraińców, który jest regulowany oddzielnymi przepisami. Ustawa covidowa wprowadziła zasadę przedłużenia ważności zezwoleń na pobyt czasowy do 30 dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Jednakże dla Ukraińców „automatyczne” przedłużenie legalności pobytu przestanie obowiązywać 24 sierpnia 2023 roku, zgodnie z ustawą o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym.

W czasie pandemii część pracodawców ograniczała wypłacanie odpraw lub odszkodowań pracownikom w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, a wysokość tych świadczeń nie mogła przekroczyć dziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Jednak po 1 lipca ten limit zostanie zniesiony i pracownicy będą mogli liczyć na większe odprawy. Ponadto, w czasie pandemii pracodawcy mieli prawo wysłać pracowników na urlop w terminie nieuzgodnionym wcześniej w zakładowym planie urlopów, ale po zakończeniu stanu zagrożenia epidemicznego przepisy dotyczące urlopów wrócą do reguł sprzed pandemii.