Weszła w życie Ustawa dotycząca zmian w Kodeksie Pracy i innych ustaw. Pojawiły się znaczące zmiany w prawach i obowiązkach, zmiany, które dotyczące zakresu pracy zdalnej i okazjonalnej. Pracownicy będą mieli m.in. możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z tytułu działania siły wyższej. Pracownik wychowujący dziecko do 8. roku życia ma prawo odmówić pracy w godzinach nadliczbowych, pracy wykonywanej w porze nocnej oraz pracy w systemie przerywanym.
Nowy Kodeks pracy już obowiązuje
Właśnie 4 kwietnia 2023 roku została ogłoszona Ustawa dotycząca zmian w Kodeksie Pracy i innych ustaw. Zmiany weszły w życie w środę 26 kwietnia 2023 r. Celem jest utrzymanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.
Najważniejsze zmiany dotyczą umowy o pracę. Zatrudnienie na umowę próbną może trwać maksymalnie 3 miesiące, a testowanie pracownika na tym samym stanowisku w ramach umowy o pracę na okres próbny w okresie dłuższym niż trzy miesiące jest niezgodne z prawem.
Wprowadzono regulacje dotyczące pracy zdalnej, która będzie polegała na wykonywaniu jej całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika. To jednak przy wcześniejszym uzgodnieniu z pracodawcą. Może być wykonywana okazjonalne, w wymiarze godzin nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym.
Pracownik będzie miał prawo złożyć wniosek o przejście na tymczasowy tryb. Pracodawca będzie także musiał zwrócić pracownikowi koszty poniesione przez pracę zdalną.
Zmianie ulegnie wysokość zasiłku macierzyńskiego. Chodzi o wprowadzenie przepisów UE, zakładających 70-procentowy zasiłek na cały okres trwania urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców.
Dodatkowo pracownicy będą mieli możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z tytułu działania siły wyższej w wymiarze 2 dni lub 16 godzin, za co otrzymają 50% wynagrodzenia.
Pracownik, który wychowuje dziecko do 8. roku życia, może poprosić o zmianę dotychczasowych warunków pracy na pracę zdalną oraz o obniżenie wymiaru czasu pracy, zmianę systemu czasu pracy lub rozkładu systemu czasu pracy zgodnie z art. 139, 143 i 144 Kodeksu Pracy.
Pracodawca ma prawo odmówić, ale musi podać przyczynę odmowy na pisemnym lub elektronicznym wniosku, a także może zaproponować inne rozwiązanie. Ważne jest, aby pamiętać, że skierowanie takiego wniosku do pracownika lub odmowa pracodawcy nie może być powodem wypowiedzenia, lub rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.
Nowy zapis w Kodeksie Pracy mówi o tym, że pracownik wychowujący dziecko do 8. roku życia ma prawo odmówić pracy w godzinach nadliczbowych, pracy wykonywanej w porze nocnej oraz pracy w systemie przerywanym zgodnie z art. 139 Kodeksu Pracy. Pracownik ten nie może również być delegowany do pracy poza swoim stałym miejscem pracy.
Do tej pory taki przepis dotyczył tylko rodziców wychowujących dzieci do 4. roku życia zgodnie z art. 178 §2 Kodeksu Pracy.
To kolejna ważna zmiana związana z zachowaniem równowagi między życiem prywatnym a zawodowym, którą wprowadziły przepisy europejskie i zdecydował się je wdrożyć polski ustawodawca.
Pracodawca będzie musiał podać powód wypowiedzenia umowy o pracę swojemu pracownikowi zatrudnionemu na czas określony. Co więcej, swoją decyzję będzie musiał skonsultować ze związkami zawodowymi, jeżeli takie występują w danym zakładzie pracy. Ta zmiana nie jest korzystna dla pracodawców, gdyż mocno utrudnia zaprzestanie stosunku pracy z niechcianym pracownikiem.
