Wraz z nadejściem wiosny i wzrostem temperatur, kleszcze stają się aktywne, stanowiąc poważne zagrożenie dla zdrowia. Liczba zakażeń boreliozą i kleszczowym zapaleniem mózgu rośnie z roku na rok.
Kleszcze aktywne i niebezpieczne
Wiosną wraz ze wzrostem temperatur, kleszcze stają się aktywne. Już przy temperaturze powyżej 7 stopni Celsjusza budzą się dorosłe osobniki, a przy 10 stopniach – młodsze formy.
Ze względu na łagodniejsze zimy, kleszcze pojawiają się coraz wcześniej. Kleszcz pospolity, będący pajęczakiem, przechodzi trzy stadia rozwoju w ciągu 2-3 lat: larwę, nimfę i postać dorosłą. W Polsce występują głównie dwa gatunki kleszczy: pospolity (Ixodes ricinus) i łąkowy (Dermacentor reticulatus).
Kleszcze żyją przede wszystkim w lasach liściastych i mieszanych, ale można je spotkać również na łąkach, polach, w parkach i ogrodach. Obecnie ich populacja jest większa ze względu na lepszy dostęp do żywicieli i wyższą przeżywalność. Jedynymi czynnikami, które mogą zmniejszyć ich liczbę, są susza i brak żywicieli.
Kleszcze przenoszą boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu, a liczba zakażeń rośnie z roku na rok. Według danych Państwowego Zakładu Higieny, w latach 2021 i 2022 w Polsce odnotowano około 12 tysięcy przypadków boreliozy rocznie, głównie w okresie od 1 maja do 30 listopada, kiedy nimfy kleszczy są najbardziej aktywne. W 2023 roku potwierdzono 25 244 przypadki boreliozy i 659 przypadków kleszczowego zapalenia mózgu. W pierwszej połowie 2024 roku odnotowano 9134 przypadki boreliozy i 159 przypadków kleszczowego zapalenia mózgu, co stanowi wzrost w porównaniu do analogicznego okresu w 2023 roku.
Nie wszystkie kleszcze są nosicielami chorób. Szacuje się, że około połowa z nich może przenosić boreliozę, a najwięcej zarażonych kleszczy występuje w północno-wschodniej Polsce. Jeden kleszcz może być nosicielem kilku patogenów.
Kleszcze można spotkać niemal wszędzie, od lasów po parki miejskie i ogrody. Nie należy obawiać się, że kleszcze atakują z wysokości powyżej 120-150 cm, ponieważ większość z nich ukrywa się w trawie i niskich zaroślach.
Aktywność kleszczy
- Kleszcze budzą się przy temperaturze powyżej 7 stopni Celsjusza.
- Ze względu na łagodne zimy, kleszcze pojawiają się coraz wcześniej.
- Kleszcz pospolity przechodzi trzy stadia rozwoju w ciągu 2-3 lat: larwę, nimfę i postać dorosłą.
- W Polsce występują głównie dwa gatunki kleszczy: pospolity i łąkowy.
- Kleszcze żyją w lasach, łąkach, parkach i ogrodach.
- Populacja kleszczy rośnie ze względu na lepszy dostęp do żywicieli i wyższą przeżywalność.
- Czynniki zmniejszające liczbę kleszczy: susza i brak żywicieli.
Choroby przenoszone przez kleszcze
- Kleszcze przenoszą boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu.
- Liczba zakażeń rośnie z roku na rok.
- Dane Państwowego Zakładu Higieny:
- 2021-2022: ok. 12 tys. przypadków boreliozy rocznie.
- 2023: 25 244 przypadki boreliozy i 659 przypadków kleszczowego zapalenia mózgu.
- I połowa 2024: 9134 przypadki boreliozy i 159 przypadków kleszczowego zapalenia mózgu.
- Około połowa kleszczy może przenosić boreliozę.
- Najwięcej zarażonych kleszczy występuje w północno-wschodniej Polsce.
- Jeden kleszcz może być nosicielem kilku patogenów.
Gdzie spotykamy kleszcze
- Kleszcze występują niemal wszędzie: w lasach, parkach miejskich i ogrodach.
- Większość kleszczy ukrywa się w trawie i niskich zaroślach.
