Atopowe zapalenie skóry (AZS) to bardzo dokuczliwa choroba, która ma tendencję do nawrotów. Jest to schorzenie zapalne skóry, któremu towarzyszy zachwiana równowaga lipidowa jej warstwy ochronnej, przez co w konsekwencji chory ma skórę bardzo suchą, skłonną do podrażnień i co szczególnie dokuczliwe – uciążliwie swędzącą. Objawy AZS są nie tylko męczące fizycznie, ale też wyjątkowo uprzykrzają życie osobie chorej, przyczyniając się do bezsenności, spadku samopoczucia i zaburzenia komfortu psychicznego. Co jeszcze należy wiedzieć o tej przewlekłej chorobie i jej objawach? Jak leczy się AZS i co jest szczególnie ważne przy walce z chorobą? Sprawdzamy!
Czym jest AZS i jak się objawia?
Atopowe zapalenie skóry, w skrócie AZS, jest uciążliwym schorzeniem dermatologicznym. Jest to choroba zapalna mająca charakter przewlekły i skłonność do nawrotów. Może występować u pacjentów w różnym wieku, w tym często pojawia się już u najmłodszych dzieci. Wciąż nie zostało jednoznacznie określone pochodzenie choroby – najprawdopodobniej do rozwoju AZS przyczynia się szereg równolegle działających czynników, w tym tych genetycznych, środowiskowych, klimatycznych, immunologicznych, a nawet związanych z dietą czy trybem życia.
Objawy AZS bywają bardzo uciążliwe. Chorzy przede wszystkim mają problem bardzo suchej skóry i zaburzonej równowagi lipidowej bariery hydrolipidowej naskórka. Skóra przy AZS jest skłonna do podrażnień i ma tendencję do łuszczenia się. Na skórze przy AZS mogą pojawiać się niewielkie wypryski i krostki, poza tym chorobie towarzyszy bardzo uciążliwy świąd, który niejednokrotnie nasila się w godzinach wieczornych i nocnych. Charakterystyczna jest też lokalizacja zmian skórnych towarzyszących AZS, chociaż może się ona nieco różnić u pacjentów w różnych grupach wiekowych. U osób dorosłych zmiany skórne bywają szczególnie nasilone w okolicach zgięć stawów, a także na twarzy (w tym nawet w okolicach oczu) i na szyi.
Czy AZS się leczy?
Leczenie AZS należy uzgodnić z dermatologiem. Terapia jest dobierana zwykle indywidualnie, z uwzględnieniem wieku chorego, jego ogólnego stanu zdrowia oraz nasilenia objawów AZS. W leczeniu są wykorzystywane zarówno preparaty miejscowe, jak i preparaty ogólne. Najpopularniejsze są miejscowe glikokortykosteroidy, które mają właściwości przeciwzapalne, a przy tym wykazują działanie przeciwświądowe. Inną opcją są miejscowe inhibitory kalcyneuryny, które hamują uwalnianie cytokin prozapalnych oraz blokują aktywację limfocytów T. Zdarza się dodatkowo, że pacjent potrzebuje miejscowego leczenia powikłań AZS, w tym leczenia nadkażeń bakteryjnych, wirusowych czy grzybiczych. Pacjenci zmagający się z bardzo nasilonymi objawami mogą mieć ponadto zalecone leki ogólne, w tym krótkotrwale glikokortykosteroidy, ewentualnie inne leki, w tym te o działaniu immunosupresyjnym czy przeciwhistaminowym. Dostępne są też leki biologiczne na AZS, poza tym zastosowanie znajduje fototerapia.
AZS? Emolienty to podstawa pielęgnacji!
W przypadku uciążliwych objawów AZS pielęgnacja prowadzona w prawidłowy sposób jest bardzo istotna. Właściwa pielęgnacja skóry z AZS będzie nie tylko wspierać leczenie dolegliwości, ale również może być wykorzystana do podtrzymania efektów wspomnianego leczenia oraz profilaktyki zaostrzenia objawów w przyszłości – oznacza to, że chory nie powinien rezygnować ze stosowania dedykowanych AZS kosmetyków, nawet jeśli zauważy wyraźną poprawę kondycji skóry. Podstawą pielęgnacji przy AZS powinny być emolienty. Czym są i jak działają na skórę atopową? Emolienty to preparaty o szczególnych właściwościach, które mają działanie natłuszczające skórę. Ich składniki sprawiają, że na powierzchni skóry powstaje warstwa chroniąca ją przed utratą wody. Emolient zatem odbudowuje warstwę hydrolipidową naskórka, przyczyniając się do zmniejszenia suchości skóry, a w konsekwencji redukując jej świąd i skłonność do podrażnień. Emolienty występują w różnych postaciach – można do nich zaliczyć np. kremy, emulsje do kąpieli, a także balsamy i wiele innych kosmetyków.