„Stalking” czyli występek określony w art. 190a § 1 kodeksu karnego (Dz.U.2019.1950.) zgodnie z wykładnią rzeczonego przepisu, w prostych słowach polega na uporczywym nękaniu drugiej osoby, które to wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami: poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność.
Wobec powyższego warto wskazać, iż wypełnienie przez sprawcę znamion tego czynu urzeczywistnia się poprzez podejmowanie częstych i powtarzanych zachowań, które istotnie oraz negatywnie odbijają się w psychice osoby nękanej.
W takim przypadku przestępne zabarwienie działania „stalkera” jest nieodzownym elementem czynności sprawczej, natomiast kwestia odbioru wskazanego zachowania nie odnosi się jedynie do subiektywnych odczuć osoby pokrzywdzonej ale musi w sposób obiektywny odzwierciedlać taki charakter.
Przenosząc powyższe rozważania na kanwę rzeczywistej postaci uporczywego nękania, które często dotykają każdego z nas – można je określić jako częste zachowania wobec dręczonej osoby, mogące się wyrażać poprzez nagminne obawianie, obserwowanie, nagrywanie, śledzenie, pozostawianie obraźliwych i krytycznych komentarzy w social mediach, nawiązywanie wbrew woli odbiorcy połączeń telefonicznych (mailowych itp.), a także wszelkie inne czynności które powodują u ofiary poczucie udręczenia, trapienia, upokorzenia czy zastraszenia.
Odnosząc się do pobudek i do charakteru nękających działań sprawcy, winny one wywoływać przekonanie pokrzywdzonego o realnym niebezpieczeństwie, a także utwierdzać ocenę wymiaru sprawiedliwości, iż każdy inny człowiek w takich samych warunkach pojąłby przedmiotowe zachowanie tożsamo.
Nie ulega wątpliwości, iż jesteśmy nękani, w sytuacji kiedy sprawca mimo naszych upomnień i protestu wobec przestępnego zachowania kontynuuje je i wiedząc że sprzeciwiamy się takim działaniom i nadal czynnie narusza wyznaczoną granicę prywatności.
Zła wola stalkera istotnie przesądza o przypisaniu mu zamiaru bezpośredniego w popełnieniu czynu zabronionego. Sprawczy zamiar bezpośredni w przypadku występku uporczywego nękania wyraża się poprzez szczególne nastawienie psychiczne, nieustępliwość w poczynaniach sprawcy, uporze oraz upływie czasu podczas, którego jesteśmy ofiarą „stalkingu”.
Jeżeli towarzyszy nam uczucie, iż dana osoba poprzez długo trwające działania wzbudza w nas zagrożenie lub istotnie narusza sferę naszej prywatności, to może się okazać, iż popełniono na naszą szkodę czyn zabroniony wypełniający znamiona uporczywego nękania.
Wtedy warto podjąć odpowiednie kroki prawne tj. należy złożyć we właściwej jednostce Policji wniosek o ściąganie sprawcy czynu z art. 190a k.k., (który zagrożony jest karą do 3 lat pozbawienia wolności, a jeżeli jego następstwem jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, to kara wynosić może do 10 lat pozbawienia wolności).
W konsekwencji złożenia wniosku o ściganie i ukaranie sprawcy oprócz sankcji karnej, którą poniesie, mamy możliwość uzyskania w ramach nałożenia przez Sąd środka karnego w postaci:
- zakazu kontaktowania,
-
bądź zakazu zbliżania się do nas stalkera.
Reasumując, odpowiedzialność karną grożącą za czyn określony w art. 190a kodeksu karnego poniesie ten, kto w skutek uporczywego nękania innej osoby (lub osoby jej najbliżej) wzbudzi uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie naruszy jej prywatność.
Opisywane zachowanie należy rozumieć jako wielokrotne oraz powtarzające się prześladowanie, podejmowanie naprzykrzających czynności, których zamierzeniem jest udręczenie, dokuczenie, utrapienie i niepokojenie ofiary. Stalking może być zjawiskiem wieloczynowym, obejmującym razem zachowania legalne oraz nielegalne.
Nie dawajmy przyzwolenia na krzywdzące zachowania, walczmy z każdym przejawem prześladowania godzącego w dobra nasze i innych. Jak wiemy ofiarami uporczywego nękania często są osoby, który nie potrafią poradzić sobie z krzywdzą, która permanentnie doznają od prześladowców. I naprawdę nie trzeba daleko szukać tragicznych skutków opisywanego czynu, bowiem w pamięci każdego z nas pozostanie sprawa młodego chłopca pochodzącego z Bieżunia, który w skutek prześladowania ze strony innych skutecznie targnął się na swoje życie.
Autor: adw. Barbara Pogorzelska
509-405-632
