Na Mazowszu jest w sumie jest 8 tys. gniazd bociana białego, ale tylko w ok. 7 tys. z nich ptaki te mieszkają. 2 tys. gniazd wymaga pilnej interwencji i naprawy. Choć wiele wskazuje na to, że bociany Polskę lubią to zaobserwowano też, że w zachodniej części kraju liczba tych ptaków maleje, a w Niemczech ich populacje wręcz zanikają.
Jak zachęcić bociany do gniazdowania w określonym miejscu? Mogą tu pomóc specjalne platformy, ale problem w tym, że często są one zakładane w niewłaściwy sposób – tłumaczy nam Mirosław Rzępała z Towarzystwa Przyrodniczego „Bocian”. Bywa, że gniazdo założone na słupach energetycznych powoduje awarie prądu. To dlatego buduje się tam wspomniane platformy. Dzięki nim gniazdo znajduje się nad linią.
Niestety platformy nie mają wyściółki, a z perspektywy lecącego bociana metalowy stelaż raczej nie zachęca do zatrzymania się w takim miejscu na dłużej. Bocian widzi w czymś takim, jedynie miejsce na chwilowy odpoczynek – wyjaśnia przyrodnik. I dodaje, że to wyściółka, choćby zrobiona ze słomy i patyków zachęca bociany do odbudowywania gniazda i w efekcie – złożenia jaj.
Wiele osób ustawia słupy z platformami na prywatnym terenie i… zapomina o niej, a bez czegoś, co choć trochę przypomina gniazdo można na bociany czekać całymi latami i się nie doczekać. Co ważne platformy przygotowuje się już jesienią. Trzeba pamiętać o tym, że wyściółka musi być odpowiednio zamocowana. Inaczej nie przetrwa zimy. A wiosną ptaki znowu zobaczą tylko stelaż.
Michał Rzępała podkreśla też, by co 10-15 lat odciążyć gniazdo. Gdy bociany odlecą trzeba zrzucić na ziemię 2/3 tego z czego je zbudowały. Kolejnej wiosny, na pewno je odbudują, ale nie będzie ono ważyło już np. tony.
Co bocianom przeszkadza?
Te ptaki wycofują się z terenów coraz bardziej zurbanizowanych. To dlatego, że nie mają miejsc do żerowania, albo muszą szukać ich daleko od gniazda. Bywa, że są niepokojone gdy wysiadują jaja.
– Zdarza się też, że bocianom przeszkadzają ludzie, którzy wybudowali dom w pobliżu ich gniazda. Budynek pokryty nowym, ładnym dachem ptaki- co naturalne – wykorzystują do odpoczynku i brudzą go swoimi odchodami. Tacy ludzie najchętniej pozbyliby się bocianów z sąsiedztwa. Warto tu dodać, że jeszcze 30 lat temu te ptaki najczęściej gniazdowały właśnie na dachach. Teraz większość z nich przeniosła się na słupy energetyczne, a w mniejszym stopniu na drzewa. To dlatego, że bociany muszą mieć odpowiedni dolot do gniazda, a boczne gałęzie często to utrudniają.
Jeśli chcemy by bociany wróciły do takiego gniada, trzeba pamiętać o wiosennym przycięciu gałęzi wokół niego. Inaczej ptaki porzucą to miejsce.
W Polsce bocian nadal cieszy się wielką sympatią. Przyrodnicy nieustannie troszczą się by jego populacja nie malała. To wiąże się jednak z wieloma kosztami – choćby tymi ponoszonymi przy budowie i zakładaniu platform. Towarzystwu Przyrodniczemu „Bocian” można pomóc przekazując 1% podatku ( Numer KRS:0000107301 ) Warto też pamiętać, że jeśli znajdziemy bociana, który potrzebuje pomocy trzeba go przewieźć do ośrodka rehabilitacji. Najbliżej Mławy jest ten w warszawskim ZOO.
Zachęcamy też naszych czytelników do przesyłania na adres naszej redakcji zdjęć i informacji zawierających lokalizację bocianich gniazd w powiecie mławskim . Posłużą nam one do stworzenia lokalnej bazy danych o tych wyjątkowych ptakach.