22 stycznia obchodzimy 158. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego. Ze względu na zagrożenie epidemiczne w tym roku władze Mławy oraz Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej zrezygnowały z większych, oficjalnych obchodów rocznicowych.
Powstanie było najdłużej trwającym zrywem narodowościowym w epoce porozbiorowej. Pamięć o wydarzeniach z lat 1863-1864 jest wskrzeszana przy okazji kolejnych rocznic i istnieje w świadomości mieszkańców Mławy, między innymi za sprawą ekspozycji Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej. Placówka ta jest bowiem w posiadaniu wielu artefaktów i pamiątek rodzinnych odwołujących się do wydarzeń sprzed 158 lat. Kilka eksponatów znalazło się w wydanym w 2020 roku albumie „90/90. 90 eksponatów na 90 lat Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej w Mławie”, m.in. medalion dwustronny i płaskorzeźba patriotyczna z 1863 roku.
W tym roku uczcimy pamięć o powstańcach w sposób symboliczny. 22 stycznia br., przed południem, burmistrz Sławomir Kowalewski zapali znicze przy płycie upamiętniającej Bohaterów Powstania Styczniowego u podnóży kopca usypanego przy Rondzie Niepodległości (skrzyżowanie ulic Sienkiewicza i Powstańców Styczniowych).
Miłośnikom historii polecamy opublikowaną na stronie internetowej muzeum prezentację w formie filmu, dotyczącą działań powstańczych na ziemi mławskiej między majem a październikiem 1863 r. O wydarzeniach z tego okresu, bohaterskich powstańcach oraz eksponatach z Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej opowiada historyk Paweł Zakrzewski.
Źródło: MZZ/UMM
W powstaniu styczniowym brali udział młodzi ziemianie .Praktycznie w oddziałach powstańczych brak było chłopów i najbiedniejszego ówczesnego społeczeństwa. W niektórych rejonach Polski wręcz chłopi wypędzali agitatorów namawiających do udziału w powstaniu. Warto wiedzieć , że pańszczyzna została zniesiona ukazem cara w 1864 r. Mgliste zapowiedzi zniesienia pańszczyzny przez władze powstańcze nie zachęcały chłopstwa do udziału w walkach. Reszty dopełniła propaganda rosyjska argumentując brak korzyści dla biedoty w popieraniu panów , dla których poddaństwo chłopów było w większości niepodważalne. Zapowiedź zniesienia przez cara pańszczyzny w zdecydowany sposób zniechęciło biedotę do udziału w tym styczniowym zrywie.