Biegasz w upale? Uważaj – jesteś narażony na udar cieplny! Bierzesz leki moczopędne? Jesteś wśród osób zagrożonych przegrzaniem nawet jeśli nie podejmujesz wysiłku fizycznego. W upały pij dużo wody, a nie piwa, i unikaj słońca.
Hipertermia to stan, w którym niebezpiecznie podnosi się wewnętrzna temperatura ciała. Ten wzrost to skutek albo zwiększonego wytwarzania ciepła, albo upośledzenia mechanizmów fizjologicznej utraty ciepła.
Może ona przybierać wiele postaci, w tym m.in. udaru lub osłabienia cieplnego, które występują w warunkach podwyższonej temperatury otoczenia i najczęściej przy dużej wilgotności powietrza. Czasem udar jest poprzedzony osłabieniem, a czasem występuje nagle, bez ostrzeżenia.
Udar i osłabienie cieplne mogą przytrafić się każdemu, ale najbardziej narażone są dzieci, młode osoby, które w wysokiej temperaturze otoczenia podejmują intensywny wysiłek fizyczny (żołnierze, sportowcy, pracownicy fizyczni), osoby w podeszłym wieku; osoby z różnymi problemami zdrowotnymi, m.in.: z otyłością, z niewydolnością krążenia czy chorobami ośrodkowego układu nerwowego.
Jakie są objawy osłabienia lub udaru cieplnego?
Jeśli mamy do czynienia z osłabieniem cieplnym – skóra jest blada, chłodna i spocona, jeśli doszło już do udaru cieplnego – najczęściej zmienia kolor na czerwony i jest gorąca.
W osłabieniu cieplnym najpierw mogą pojawić się bolesne skurcze brzucha lub kończyn – to znak, że natychmiast trzeba: przejść do cienia, zaprzestać wysiłku, wypić dużo płynu, położyć się.
Jeśli objawy nie cofają się, a dochodzą jeszcze kolejne – oznacza to, że konieczne jest leczenie w szpitalu. Udar cieplny jest bowiem stanem zagrażającym życiu. Trzeba wezwać karetkę, zwłaszcza jeśli pojawiają się kolejne objawy: ból i zawroty głowy, nudności i wymioty, zmiany nastroju, zaburzenia widzenia, szybkie bicie serca, szybkie oddychanie.
Gdy temperatura ciała przekroczy 40 stopni Celsjusza, chory może majaczyć lub nawet zapaść w śpiączkę.
Jak pomóc osobie z udarem cieplnym lub osłabieniem?
Jeśli do osłabienia cieplnego doszło podczas wysiłku – należy natychmiast go przerwać. Niezależnie od przyczyn chory powinien znaleźć się w zacienionym, chłodniejszym miejscu. Niezależnie od przyczyn należy podawać dużo chłodnych płynów niezawierających alkoholu. Jeśli nie następuje poprawa – należy wezwać karetkę.
