Pamiętaj wnuku… o kapitanie Stefanie Zalewskim

Na naszym terenie urodziło się wielu bohaterskich obrońców Ojczyzny. Takich jak kapitan Stefan Zalewski, uczestnik bitwy pod Monte Cassino, który urodził się 2 września 1911 roku w miejscowości Dąbrowa w powiecie mławskim.

Nota biograficzna o bohaterskim żołnierzu przygotowana przez mławski oddział Archiwum Państwowego.

„Stefan Zalewski, kapitan, żołnierz 1. Samodzielnej Kompanii Commando, uczestnik bitwy pod Monte Cassino. Urodził się 2 września 1911 roku w miejscowości Dąbrowa w powiecie mławskim. Syn Stanisława, nauczyciela, i Walentyny z Jasińskich. Przed II wojną światową ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. W 1939 roku, jako podporucznik, przedostał się przez Węgry do Francji, gdzie służył w armii polskiej. Po upadku Francji w 1940 roku przedostał się do Wielkiej Brytanii. W 1942 roku podjął służbę w 1. Samodzielnej Kompanii Commando, elitarnej polskiej jednostce wchodzącej w latach 1942-1944 jako 6. kompania w skład 10. (Międzyalianckiego) Commando, czyli nietypowej jednostki, złożonej z Brytyjczyków, Francuzów, Holendrów, Belgów, Norwegów, Jugosłowian oraz Żydów z Niemiec, Austrii i innych krajów europejskich. We wrześniu 1943 roku polska kompania licząca 92 ludzi wyruszyła drogą morską do Włoch. Jako pierwsza jednostka wojsk lądowych PSZ na Zachodzie miała wznowić walkę z Niemcami na kontynencie europejskim. Po dwumiesięcznym przygotowaniu w Algierii, 1 grudnia 1943 roku, polscy komandosi przybyli do Włoch, gdzie brali udział m.in. w walkach nad rzekami Sangro, Garigliano czy bitwie o Monte Cassino. Porucznik Zalewski dowodził wówczas 2. plutonem tej kompanii, która 15 sierpnia 1944 roku przeformowana została w 2. Batalion Komandosów Zmotoryzowanych. Po wojnie znalazł się w Wielkiej Brytanii, gdzie poślubił Łucję Kawińską, uczestniczkę Powstania Warszawskiego. Razem, wraz z córką, w 1951 roku wyjechali do Stanów Zjednoczonych. Osiedlili się w Chicago, gdzie Stefan pracował jako kreślarz. Zmarł 17 czerwca 2008 roku w Chicago, gdzie został pochowany.”