Niekoniecznie dostaniesz spadek po rodzicach. Nowe prawo spadkowe obowiązujące od 15 listopada 2023 roku wprowadza dwie nowe przesłanki uznania niegodności dziedziczenia.
Wcześniej były trzy takie sytuacje wymienione w art. 928 § 1 pkt 1-3 Kodeksu cywilnego. Sąd mógł uznać spadkobiercę za niegodnego, wówczas gdy:
1) dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
2) podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
3) umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego;
Teraz doszły dwie kolejne, jeżeli spadkobierca:
4) uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem, albo inną umową;
5) uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.
Gdy zostanie dowiedziona jedna z tych sytuacji, wówczas przez Sąd spadkobierca niegodny zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jak by nie dożył otwarcia spadku. Te zapisy w praktyce dotyczą przede wszystkim dłużników alimentacyjnych oraz dzieci, które nie wspierały swoich rodziców w potrzebie najczęściej w okresie starości.
Nim rozpoczniemy tę procedurę, zwróćmy uwagę na kalendarz, bowiem prawo to dotyczy osób, które uchylały się od ciążących na nich obowiązków dopiero po 15 listopada 2023 roku.
Jeśli osoba, po której dziedziczymy zmarła przed tą datą, to do zachowania spadkobiercy nie stosuje się przytoczonych przepisów art. 928 § 1 pkt 4 i 5 Kodeksu cywilnego.