Rynek finansowy nieustannie poszukuje rozwiązań odpowiadających potrzebom przedsiębiorców, zwłaszcza tych, którzy napotykają trudności finansowe w prowadzonej działalności. W ostatnich latach zaobserwowano dynamiczny rozwój usług mających na celu wsparcie przedsiębiorców w wyjściu z kryzysu, a jedną z popularnych opcji jest faktoring.
Faktoring stanowi odpowiedź na problemy związane z opóźnieniami w płatnościach wynikającymi z długich terminów płatności na fakturach. Głównym celem faktoringu jest umożliwienie finansowania bieżących operacji przedsiębiorstwa. Coraz więcej przedsiębiorców korzysta z faktoringu, szczególnie w sytuacjach, gdy nie otrzymali jeszcze zapłaty za wystawione faktury, których terminy płatności są odroczne, sięgając nawet 60, 90 lub nawet 120 dni.
Czym zatem jest faktoring?
Zanim przejdziemy dalej, wyjaśnijmy zatem, co to jest faktoring. Definicja faktoringu jest prosta. Faktoring to usługa, w której przedsiębiorca (tzw. faktorant), po wystawieniu faktury klientowi z długim terminem płatności, przekazuje ją specjalistycznej firmie faktoringowej (faktorowi), która z kolei finansuje tę fakturę. Innymi słowy, faktoring daje możliwość sprzedaży już wystawionych faktur.
W polskim systemie prawnym umowy faktoringowe są uznawane za tzw. umowy nienazwane, co oznacza, że nie istnieją konkretne przepisy regulujące ten proces. W przypadku faktoringu stosuje się przepisy art. 509 Kodeksu cywilnego, które dotyczą swobody cesji wierzytelności. Na szczeblu międzynarodowym faktoring reguluje Konwencja UNIDROIT w sprawie faktoringu międzynarodowego, znana również jako Konwencja ottawska.
Faktoring pełni dwie główne funkcje. Po pierwsze, ma funkcję finansową, która polega na tym, że faktor wypłaca przedsiębiorcy kwotę z faktury jeszcze przed jej terminem płatności. Po drugie, oferuje funkcje usługowe, które obejmują prowadzenie kont rozliczeniowych z kontrahentami, monitorowanie i dochodzenie należności oraz przejęcie ryzyka związanego z niewypłacalnością dłużnika.
Jak zatem przebiega proces faktoringu?
Proces faktoringu można opisać jako kilka kroków, które umożliwiają przedsiębiorstwu sprzedaż swoich niezapłaconych faktur i otrzymanie natychmiastowej płatności.
Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniego faktora, czyli specjalistycznej firmy faktoringowej. Przedsiębiorstwo powinno przeprowadzić badanie rynku i porównać oferty różnych faktorów, uwzględniając takie czynniki jak opłaty, warunki umowy oraz poziom obsługi klienta.
Następnie firma podpisuje umowę faktoringową z wybranym faktorem. W umowie określane są szczegóły transakcji, takie jak procent wartości faktur, który zostanie wypłacony z góry, opłaty związane z usługą faktoringową oraz warunki rozliczeń. Ważne jest dokładne zapoznanie się z umową i zrozumienie wszystkich zapisów.
Kolejnym krokiem jest przekazanie faktur faktorowi. Przedsiębiorstwo przesyła kopie niezapłaconych faktur do faktora, który dokonuje weryfikacji ich autentyczności i poprawności. Proces ten obejmuje sprawdzenie danych klientów, terminów płatności oraz innych istotnych informacji.
Po zakończeniu weryfikacji faktor dokonuje wypłaty przedsiębiorstwu. Zwykle przedsiębiorstwo otrzymuje od 70% do 90% wartości faktur, choć dokładna kwota może się różnić w zależności od umowy. Wypłata ta następuje zazwyczaj w ciągu kilku dni od przekazania faktur faktorowi.
Następnie faktor staje się właścicielem faktur i przejmuje odpowiedzialność za ich odzyskanie. Faktor podejmuje próby kontaktu z klientami i podejmuje działania w celu zapewnienia terminowej zapłaty. Jeśli klient nie ureguluje należności, faktor może podjąć kroki prawne lub skorzystać z innych środków, aby odzyskać należność.
Gdy klient dokonuje płatności, faktor przekazuje resztę kwoty przedsiębiorstwu po odjęciu opłat faktoringowych. Różnica między wypłaconą wcześniej kwotą a otrzymaną od klienta stanowi zysk faktora za świadczenie usługi faktoringowej.
W przypadku faktoringu bez regresu, przedsiębiorstwo nie ponosi ryzyka niewypłacalności klientów. Faktor przejmuje pełną odpowiedzialność za ewentualne straty wynikające z nieterminowej zapłaty.
