Przed Ministerstwem Sprawiedliwości w Warszawie 24 czerwca 2021 r. upamiętniono porucznika Jana Rodowicza ps. Anoda. Uczestniczyliśmy w uroczystości odsłonięcia pomnika bohatera AK i Szarych Szeregów. Upamiętnienia, którego inicjatorką, projektantką i wykonawczynią jest związana z Mławą, pochodząca ze stolicy, rzeźbiarka i malarka Joanna Rodowicz.
Powstanie pomnika poświęconego porucznikowi Janowi Rodowiczowi ps. Anoda zajęło Joannie Rodowicz wiele lat. Bohaterski żołnierz AK i Szarych Szeregów był wujem artystki. Miał być jej ojcem chrzestnym. Został zamordowany przez komunistów podczas brutalnego przesłuchania.
– Janku składam Ci hołd swoją pracą myślą twórczą, wieloletnim zaangażowaniem, za piękno twojego charakteru i postawy. […] Janku, jako autorka tych dwóch upamiętnień stałam się automatycznie matką chrzestną, strażniczką twojej pamięci – takie przesłanie skierowała Joanna Rodowicz w filmie obrazującym powstanie pomnika bohatera.
Odsłonięcie pomnika Anody w Warszawie
24 czerwca przyszedł czas na uroczyste odsłonięcie pomnika, który umieszczono przed gmachem Ministerstwa Sprawiedliwości. W uroczystości z ceremoniałem wojskowym udział wzięli przedstawiciele władz z Ministrem Sprawiedliwości i Prokuratorem Generalnym, Zbigniewem Ziobro, na czele. Przybyła rodzina i przyjaciele Joanny Rodowicz – autorki i inicjatorki pomnika. W ceremonii uczestniczył też Burmistrz Miasta Mławy – Sławomir Kowalewski i Grzegorz Woźniak – Wójt Gminy Wiśniewo.
Zaszczyt udziału w ceremonii odsłonięcia pomnika Anody przypadł również przedstawicielom redakcji Serwisu Informacyjnego Nasza Mława: Witoldowi Wilanowskiemu – wydawcy oraz Iwonie Łazowej – redaktor naczelnej. Przybyliśmy na uroczystość przed siedzibą ministerstwa na zaproszenie Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro oraz rodziny Rodowiczów.
Oto nasza relacja.
W Warszawie przed uroczystością odsłonięcia pomnika „Anody”
Rozpoczęcia uroczystości z okazji odsłonięcie pomnika Anody
Złożenie wieńców pod pomnikiem Anody. Autorka pomnika Joanna Rodowicz z ministrem Zbigniewem Ziobro.
Zakończenie uroczystości odsłonięcia pomnika Anody
Jeden z bohaterów „Kamieni na szaniec”
Jan Rodowicz ps. Anoda urodził się 7 marca 1923 roku. Należał do pokolenia, które wychowało się i zostało ukształtowane przez odrodzone w 1918 roku państwo polskie. Jako uczeń Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie – należał do legendarnej 23 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej „Pomarańczarni”, z której wywodzili się późniejsi członkowie Szarych Szeregów, upamiętnieni w „Kamieniach na szaniec” Aleksandra Kamińskiego: Tadeusz Zawadzki „Zośka”, Jan Bytnar „Rudy” i Aleksy Dawidowski „Alek”.
Po wybuchu wojny włączył się w działalność konspiracyjną. Uczestniczył w najważniejszych akcjach bojowych Grup Szturmowych Szarych Szeregów: akcji pod Arsenałem, odbicia więźniów pod Celestynowem, akcji pod Czarnocinem, Sieczychami i w Wilanowie. W Powstaniu Warszawskim walczył najpierw na Woli. 9 sierpnia został ciężko ranny w lewe płuco, co wyłączyło go z dalszej walki. Dwa dni później, już w szpitalu, odznaczony został orderem Virtuti Militari.
We wrześniu 1945 r. posłuchał apelu płk. Jana Mazurkiewicza „Radosława” i ujawnił się jako żołnierz Armii Krajowej. Zaangażował się w ekshumacje i godny pochówek poległych kolegów. Na Cmentarzu Powązkowskim powstała kwatera Szarych Szeregów, znana z charakterystycznych brzozowych krzyży. Poświęcił się również integrowaniu środowiska byłych żołnierzy batalionu „Zośka”. Zainicjował powstanie Archiwum Batalionu „Zośka”, kompletował wykazy poległych. Aresztowany w Wigilię Bożego Narodzenia 1948 roku, został przewieziony do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na ul. Koszykową w Warszawie. Zginął 7 stycznia 1949 roku, podczas przesłuchania.
Joanna Rodowicz – artystka malarka i rzeźbiarka
Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie, wydział architektury wnętrz w pracowni profesora Witteka. Jest osobowością twórczą pełną ciekawości świata i nowych wyzwań.
Zafascynowana srebrem jako materią artystyczną, od dyplomu przez dwadzieścia lat zajmowała się projektowaniem i wykonywaniem unikatowych egzemplarzy i krótkich kolekcji. Dopasowanie projektowanej biżuterii do osobowości człowieka, który miał ją nosić, było dla niej najważniejszym celem. Piękno kamieni szlachetnych, półszlachetnych, skamielin i innych przedmiotów wartościowych dla zamawiających, podkreślane było formą oprawy ze srebra. Jej biżuteria jest noszona w Polsce, w wielu krajach Europy, w USA, w Kanadzie, w Australii.
Od 1993 roku zajmowała się stylistyką wyglądu, opracowując na szerszą skalę szczegóły ubioru, fryzur i makijażu. Współpracowała z filmem i Telewizją Polską projektując scenografię i wykonując wiele rekwizytów, m.in. biżuterię do serialu o królu Władysławie Jagielle pt. „Sny Królewskie”, rekwizytów since-fiction do dwujęzycznego serialu dla młodzieży pt. „Czarownik”, produkcji australijsko-polskiej. Chrystusa na krzyżu , ponad dwumetrowej wielkości do filmu fabularnego „Boża Podszewka” i inne bardzo zróżnicowane rekwizyty do filmów reklamowych.
W 1997 roku związała się z pracownią rzeźby, gdzie współtworzyła rzeźby monumentalne. Przez rok była kierownikiem Działu Promocji Muzeum Narodowego w Warszawie (m.in. wystawa Caravagia).
Przez cały okres twórczości widoczne było jej zainteresowanie portretem. W początkowym okresie, po studiach, malowała portrety w formie miniatur na plastrach kości słoniowej.
Związana z Mławą poprzez Grupę Rekonstrukcji Historycznych Ludności Cywilnej, „grając” postać malarki, malowała portrety. W 2011 roku wstąpiła do mławskiego Związku Twórców Ziemi Zawkrzeńskiej, gdzie co roku bierze udział w plenerach malarskich i wystawach. Działa na terenie powiatu mławskiego, ciechanowskiego, płońskiego, ale nie zapomina o Warszawie, skąd się przeniosła w 1997 r. Od lat wystawia swoje obrazy, rocznie na kilku wystawach zbiorowych. Indywidualne wystawy miała w roku 2014 w Ciechanowie i w Warszawie.
